«مسعود پزشکیان» رییس جمهور روز شنبه (12 مرداد) در سفری رسمی و دو روزه وارد پاکستان خواهد شد. این سفر به دعوت رسمی نخست‌وزیر پاکستان، شهباز شریف، صورت می‌گیرد و می‌توان گفت که از اهمیت ویژه‌ای در چارچوب تحولات اخیر منطقه‌ای و روابط دوجانبه برخوردار است.

به گزارش ایرنا، به گزارش منابع رسمی و رسانه‌ای ایرانی و پاکستانی، مسعود پزشکیان سفر خود را از شهر لاهور آغاز خواهد کرد. وی در این شهر با حضور در آرامگاه شاعر ملی پاکستان، دکتر علامه محمد اقبال، به وی ادای احترام خواهد کرد. مسعود پزشکیان سپس عازم اسلام‌آباد خواهد شد تا دیدارهایی با عالی‌ترین مقامات سیاسی و نظامی پاکستان، از جمله «آصف علی زرداری» رییس‌جمهور، «شهباز شریف» نخست‌وزیر و فرمانده ارتش پاکستان انجام دهد.

دیدار با نخبگان فرهنگی و اقتصادی؛ گسترش تجارت و همکاری مرزی

برنامه این سفر برگزاری جلسات سطح بالا با رهبران فرهنگی و تجاری پاکستان را هم شامل می شود. به گفته «مهدی سنایی» مشاور سیاسی رییس‌جمهور، این دیدارها با هدف تقویت همکاری‌های تجاری، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی انجام می‌شود. از اهداف مهم سفر، توسعه همکاری‌های مرزی و افزایش سطح مبادلات تجاری دو کشور به بیش از 3 میلیارد دلار فعلی عنوان شده است.

اهمیت سفر در بستر تنش‌های منطقه‌ای

سفر مسعود پزشکیان در شرایطی انجام می‌شود که منطقه خاورمیانه و آسیای جنوبی شاهد تحولات سریع و تنش‌های فزاینده است. از جمله می‌توان به درگیری نظامی اخیر میان ایران و رژیم اسراییل اشاره کرد که طی آن، در 13 ژوئن، اسراییل حملاتی به تأسیسات هسته‌ای، موشکی و زیرساخت‌های انرژی ایران انجام داد که منجر به شهادت مقام های نظامی، دانشمندان هسته ای و جمعیت قابل توجهی از غیرنظامیان شد.

در این شرایط، دولت و ملت پاکستان همبستگی کامل خود با ایران را اعلام کردند. در شهرهای مختلف پاکستان تظاهرات مردمی در حمایت از واکنش ایران برگزار شد. همچنین پاکستان به عنوان عضو غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل نقش فعالی در دفاع دیپلماتیک از ایران ایفا و حملات اسراییل را محکوم کرد.

روابط دوجانبه در سایه تحولات پاکستان و هند

از سوی دیگر، در ماه مه 2024 تنش‌های شدیدی میان پاکستان و هند به وقوع پیوست که پس از حمله‌ای مرگبار در کشمیر موجب تبادل آتش میان دو کشور و تهدیدات متقابل شد. در این مقطع، نخست‌وزیر پاکستان و فرمانده ارتش این کشور به تهران سفر کردند و از نقش حمایتی ایران در این بحران تشکر نمودند. ایران نیز نقش فعالی در میانجی‌گری بین اسلام‌آباد و دهلی نو ایفا کرد؛ سید عباس عراقچی، به هر دو پایتخت سفر کرد و رییس‌جمهور ایران نیز با رهبران هند و پاکستان تماس‌های مستقیم برقرار کرد تا از تشدید بحران جلوگیری شود.

تداوم رایزنی‌های سطح بالا

به گزارش رسانه‌های پاکستانی، این دومین سفر یک رییس‌جمهور ایرانی به پاکستان در دو سال گذشته است. در آوریل 2024، رییس‌جمهور فقید ایران، سید ابراهیم رییسی، سفر سه‌روزه‌ای به پاکستان داشت که طی آن به اسلام‌آباد، لاهور و کراچی سفر کرد. پس از فوت ناگهانی وی در سانحه سقوط بالگرد در ماه مه، نخست‌وزیر شهباز شریف در مراسم یادبود رییسی شرکت کرد.

نخست‌وزیر پاکستان، شهباز شریف، 5 خرداد ماه 1404 نیز در چارچوب تور منطقه‌ای خود به کشورهای دوست، سفری دوروزه و دوجانبه به ایران داشت که با هدف ابراز قدردانی از حمایت‌های ایران در جریان درگیری با هند صورت گرفت. در جریان این سفر، نخست‌وزیر پاکستان با رهبر معظم انقلاب اسلامی و رییس‌جمهور ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.

محور اصلی این نشست‌ها، بررسی روابط دوجانبه میان ایران و پاکستان، به‌ویژه ارتقای سطح تجارت و اتصال منطقه‌ای بود. همچنین موضوعات منطقه‌ای مورد بحث قرار گرفت و از تلاش‌های ایران برای حفظ صلح در منطقه در جریان جنگ تحمیلی هند علیه پاکستان تقدیر شد. دو طرف همچنین درباره تقویت روابط راهبردی میان دو کشور و ضرورت توقف فوری ظلم رژیم صهیونیستی در غزه و دستیابی به آتش‌بس پایدار و بلندمدت گفت‌وگو کردند.

سفر مسعود پزشکیان به پاکستان که نخستین سفر او در جامه رییس جمهور به این کشور است ابتدا برای اواخر ماه ژوییه برنامه‌ریزی شده بود، اما به‌دلیل سفر معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه پاکستان، اسحاق دار، به ایالات متحده، به اوایل اوت موکول شد.

تأکید اسلام‌آباد بر دیپلماسی در برابر تقابل

به گزارش ایرنا، دولت پاکستان در همان ساعات نخست تجاوز اسراییل، ضمن محکومیت حمله تروریستی رژیم صهیونیستی و اعلام همبستگی قوی با دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران گفت که حق ایران برای دفاع از خود طبق منشور سازمان ملل متحد محفوظ است. در بخش هایی از این بیانیه آمده بود: ایران طبق ماده 51 منشور سازمان ملل حق دفاع از خود را دارد. پاکستان با قاطعیت در کنار ملت ایران ایستاده و این اقدامات تحریک آمیز آشکار را که خطری بزرگ و تهدیدی جدی برای صلح، امنیت و ثبات کل منطقه و فراتر از آن است و پیامدهای جدی دارد، به صراحت محکوم می‌کند. وزارت خارجه پاکستان افزود: جامعه بین‌المللی و سازمان ملل مسئولیت دارند که با پیروی از قوانین بین‌المللی این تجاوز را فوراً متوقف کنند و متجاوز را در قبال اقداماتش پاسخگو قرار دهند.

«محمد اسحاق‌دار» معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان نیز در نخستین ساعات گذشته از این تجاوز در تماس تلفنی با «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان حملات رژیم صهیونیستی به ایران را به شدت محکوم کرد و با ابراز همبستگی دولت و مردم پاکستان با دولت و مردم ایران، نسبت به بر هم خوردن ثبات و امنیت کل منطقه ناشی از تجاوزهای رژیم صهیونیستی ابراز نگرانی کرد.

همچنین در همان روز نخست، نمایندگان مردم پاکستان در مجلس ملی این کشور قطعنامه‌ای را در محکومیت حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ایران و همزمان حمایت از دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران تصویب کرده و خواستار برگزاری جلسات اضطراری شورای امنیت سازمان ملل و همچنین سازمان همکاری اسلامی شدند. همزمان با تصویب قطعنامه در حمایت از ایران و محکومیت اسراییل، «سردار ایاز صادق» رییس مجلس این کشور نیز طی سخنانی گفت که «ما هرگز اسراییل را به رسمیت نخواهیم شناخت».

شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان نیز همگام با رهبران سیاسی و دستگاه‌ دیپلماسی این کشور مراتب همدردی و همبستگی خود را با جمهوری اسلامی ایران پس از حمله تروریستی رژیم اشغالگر اسراییل اعلام کرد. نخست وزیر پاکستان در حساب رسمی کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من با شدیدترین لحن ممکن حمله غیرقانونی امروز اسراییل به ایران را محکوم می‌کنم».

رییس جمهور پاکستان با محکومیت قوی حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران، خواستار واکنش فوری جامعه جهانی برای جلوگیری از تجاوزات اسراییل و پاسخگو کردن این رژیم شد. آصف علی زرداری در پیام خود تجاوز آشکار اسراییل علیه جمهوری اسلامی ایران را به شدت محکوم کرد. وی گفت: «حملات نظامی اسراییل نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی ایران است و به منزله نادیده گرفتن کامل منشور سازمان ملل و اصول اساسی حقوق بین الملل می باشد.»

مسلمانان پاکستان همگام با دولتمردان و رهبران سیاسی این کشور در محکومیت حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران به خیابان‌ها آمده و ضمن همبستگی با ایران علیه اسراییل و حامیانش شعار سردادند.

اسحاق دار در سفر اخیر خود به نیویورک نیز از مواضع دیپلماتیک ایران دفاع کرده و گفته بود: «پاکستان از راه‌حل‌های دیپلماتیک و رویکرد عاقلانه در منطقه حمایت و از همه تلاش‌ها برای تنش‌زدایی و گفت‌وگو با ایران استقبال می‌کند.» وی همچنین اقدامات اسراییل و آمریکا علیه زیرساخت‌های هسته‌ای ایران را محکوم و تأکید کرد: «تنها راه‌حل، دیپلماسی و گفت‌وگو است؛ نه تقابل.»

وزرای خارجه ایران و پاکستان در چندماه اخیر با توجه به تحولات جاری منطقه‌ای در تماس مداوم با یکدیگر بوده‌اند. دوشنبه 6 مرداد ماه روابط عمومی وزارت امور خارجه پاکستان از گفت وگوی تلفنی سناتور محمد اسحاق دار معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه این کشور با سید عباس عراقچی خبر داد. براساس این گزارش طرفین در مورد بحران شدید انسانی در غزه که میلیون‌ها نفر از ساکنان فلسطینی را تحت تأثیر قرار داده است، گفت‌وگو کردند وزیر امور خارجه پاکستان بر حمایت بی‌دریغ کشورش از ملت فلسطین تاکید و خواستار دسترسی فوری و بدون مانع به کمک‌های بشردوستانه شد. عراقچی و سناتور اسحاق در ادامه پیرامون روابط دوجانبه و برنامه سفر آتی هیات بلندپایه جمهوری اسلامی ایران به پاکستان تبادل نظر کردند.