به نقل از ایسنا، رسانه فرانسوی نوشته دیپلمات های این کشور معتقدند در گفت وگوها با ایران که یکی از جلسات آن نیز روز گذشته 25 ژوییه در استانبول میان هیات ایرانی و هیات های دیپلماتیک تروییکای اروپا شامل آلمان، فرانسه و انگلیس برگزار شد، با وجود بی اعتنایی های ایران به تهدید این کشورها مبنی بر فعال کردن سازوکار ماشه ، آن ها به همراه همتایان انگلیسی و آلمانی خود برگ برنده را در این گفت وگوها در دست دارند؛ اهرم فشاری که به گمان آن ها می تواند ایران را به کنترل برنامه هسته ای خود بازگرداند.

ژان نوئل بارو وزیر امور خارجه فرانسه، پیشتر گفته بود در صورتی که تا پایان ماه اوت توافقی با ایران در زمینه مسئله هسته ای آن حاصل نشود، تروییکای اروپا اقدام به بازگردانی تحریم های بین المللی علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل خواهد کرد.

تهدید کشورهای اروپایی به فعال سازی مکانیسم ماشه، یعنی بازگشت تمامی تحریم های سازمان ملل علیه ایران. در حالی که بسیاری از تحلیل گران معتقدند مبنای حقوقی این اقدام نه تنها سست، بلکه فاقد مشروعیت است، برخی تحرکات فنی و دیپلماتیک نیز در جریان است که می تواند آینده مناسبات ایران و اروپا را دگرگون کند.

مکانیسم ماشه یا Snapback Mechanism سازوکاری مندرج در بندهای 36 و 37 برجام و بندهای 11، 12 و 13 قطعنامه 2231 شورای امنیت مصوب سال 1394 است که اجازه می دهد در صورت نقض اساسی تعهدات برجام از سوی ایران، یکی از اعضای گروه 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه یا چین)، سازوکاری را فعال کند که بدون نیاز به رای گیری در شورای امنیت سازمان ملل متحد، تمام تحریم های پیش از برجام سازمان ملل علیه ایران به طور خودکار بازگردد.

گفت وگوهای ایران و اروپا دراستانبول اولین رایزنی طرفین پس از آتش بس در جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه ایران است که با حمله متجاوزانه آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران با بمب های سنگرشکن همراه شد.

پیشتر، دیپلمات های غربی گفته بودند که در این گفت وگوها قرار است پیشنهاد تمدید مهلت فعالسازی سازوکار ماشه علیه ایران از سوی تروییکای اروپا مطرح شود. اگرچه به گفته آن ها، این اقدام مستلزم تصویب قطعنامه ای در شورای امنیت خواهد بود.

این کشورهای اروپایی که پیشتر تهدید کرده بودند اگر تا پایان اوت، توافقی در زمینه حل وفصل مسئله هسته ای ایران حاصل نشود، سازوکار ماشه را فعال خواهند کرد، سپس شرط ازسرگیری همکاری به تعلیق درآمده ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی و مذاکرات با دولت آمریکا را برای تمدید این مهلت مطرح کردند.

مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا که با میانجیگری عمان انجام می شد، پس از دو ماه با حملات متجاوزانه رژیم صهیونیستی به ایران و پیوستنن آمریکا به آن با بمباران تاسیسات اتمی ایران متوقف شد. ایران عزم خود را برای مذاکره درباره حل وفصل دیپلماتیک مسئله هسته ای اعلام کرده اما همچنین گفته هرگونه مذاکره نیازمند تضمین تکرار نشدن حملات متجاوزانه علیه ایران است.

نشریه فرانسوی لوموند با توجه به این که کاظم غریب آبادی معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه ایران پس از گفت وگوهای استانبول اعلام کرده بود طرف های ایرانی و اروپایی توافق کرده اند دوباره دیدار کنند، گزارش داد: اروپایی ها برای بازگردانی اقدامات ایران، از جمله تعلیق همکاری آن با آژانس و متوقف کردن مذاکرات با آمریکا، به دیپلماسی متکی هستند.

جیمز آکتون یک کارشناس سیاست هسته ای در بنیاد کارنگی در این باره می گوید، در نهایت، توافق برای دیدار دوباره، گامی رو به جلو است.

این روزنامه نوشت: این نشست برای اروپایی ها که از مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا کنار گذاشته شده بودند، یک مزیت محسوب می شود. آمریکا از آوریل تا مه با ایران به طور غیرمستقیم و با میانجیگری عمان مذاکره کرد. اما درخواست آمریکایی ها متوقف کردن غنی سازی در ایران، حتی برای اهداف صلح آمیز بود. این درخواست برای ایران غیرقابل قبول بوده است که انرژی هسته ای را نشانی از حاکمیت و استقلال ملی خود می داند. این بن بست بهانه ای برای حمله اسراییل به ایران شد.

رژیم صهیونیستی در سحرگاه 23 خرداد حملات متجاوزانه به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران را آغاز کرد. در این حملات، تاسیسات اتمی ایران، مراکز نظامی، اماکان غیرنظامی از جمله خانه های مسکونی، زندان اوین و مراکز درمانی هدف قرار گرفتند. تجاوزات رژیم صهیونیستی 1062 شهید بر جای گذاشت که 102 شهید زن و 38 کودک بودند. در این حملات، شماری از فرماندهان ارشد نظامی و دانشمندان هسته ای ترور شده و به شهادت رسیدند.

ایران طی عملیات وعده صادق 3 با حملات ترکیبی موشکی و پهپادی اهداف معین نظامی و راهبردی در اراضی اشغالی را هدف قرار داد.

رسانه فرانسوی نوشت: دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا با بمباران تاسیسات اتمی ایران در 21 ژوئن(2 تیر) در این حملات مشارکت کرد. این اقدام در بر دارنده خطر از بین رفتن کانال گفت وگوها با تهران بود. طبق آنچه آکسیوس نوشته، غریب آبادی گفته ما به آمریکایی ها اعتماد نداریم. ایران مذاکرات با پاریس، لندن و برلین را در این برهه و حتی با وجود این که فرانسه همواره مواضع سختگیرانه ای درباره مسئله هسته ای ایران اتخاذ کرده، به مذاکره با آمریکا ترجیح می دهد که به نظر می رسد برعکس فواید تسلیحات، چندان به فواید و مزیت های دیپلماسی باور ندارد.

لوموند مدعی شد: بنابراین، اروپایی ها با برگ برنده اسنپ بک سازوکاری که امکان بازگردانی تحریم هایی را علیه ایران فراهم می کند که با توافق هسته ای در سال 2015 لغو شدند. ترامپ در سال 2018 با خروج از توافق هسته ای(برجام) تحریم های آمریکا علیه ایران را بازگرداند اما تحریم های اروپایی همچنان در حالت تعلیق بودند. آلمان، فرانسه و انگلیس برای اجرایی کردن این تهدید که اقتصاد ایران را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد، تنها باید اظهاریه ای به شورای امنیت سازمان ملل بفرستند و در آن اعلام کنند که ایران نتوانسته به تعهداتش عمل کند.

کشورهای اروپایی در حالی بدون وجاهت قانونی و اخلاقی به دنبال فعال کردن سازوکار ماشه هستند که خود به تعهداتشان در توافق مبنی بر عادی سازی روابط تجاری با ایران، به ویژه پس از خروج آمریکا از توافق هسته ای و بازگردانی تحریم ها عمل نکردند.

ایران یک سال ونیم پس از خروج آمریکا از توافق و متحمل شدن تحریم های این کشور، اعلام کرد که طبق بند 36 برجام، در چند گام تعیین شده اجرای تعهدات داوطلبانه خود در توافق را متوقف می کند. افزایش ظرفیت غنی سازی اورانیوم یکی از این تدابیر جبرانی بود که ایران اتخاذ کرد. اگرچه تهران اعلام کرد که در صورت بازگشت تمامی اعضای اصلی توافق به اجرای تعهداتشان و لغو تحریم ها، آماده بازگردانی این اقدامات و ازسرگیری اجرای این تعهدات خواهد بود، امری که حتی در دولت پیشین آمریکا به ریاست جمهوری جو بایدن نیز محقق نشد.

با این حال، رسانه فرانسوی نوشت: طبق آخرین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی، تهران تعهدات خود را با غنی ‎سازی حدود 400 کیلوگرم اورانیوم تا خلوص 60 درصد که فراتر از 3 تا 5 درصد مورد نیاز برای انرژی هسته ای صلح آمیز و نزدیک به سطح تسلیحاتی است، نقض کرده است.

وزیر امور خارجه فرانسه در دوم ژوییه درگفت وگویی با لوموند اظهار کرد که تنها با نامه ای ساده می توانیم تحریم های جهانی در حوزه تسلیحاتی، تجهیزات هسته ای، بانک ها و شرکت های بیمه علیه ایران را بازگردانیم که 10 سال پیش نقض شده بودند . او همچنین گفته بود مهم است که در هرگونه مذاکره با ایران منافع امنیتی ما در نظر گرفته شود.

در این گزارش مطرح شد: ایرانی ها که آن ها را مذاکره کنندگانی خبره می دانند، اکنون در حال مطرح کردن برخی جنبه های حقوقی برای اثبات این هستند که سازوکار ماشه دیگر وجاهت قانونی ندارد. اگرچه فکر کردن به این که دستیابی به یک توافق طی چند هفته غیرواقع بینانه است، سه کشور اروپایی می توانند مهلت بیشتری برای مذاکره با خونسردی را به ایران بدهند.

این رسانه با ادعای این که این مهلت به تروییکای اروپا این امکان را می دهد که به مدت بیشتری از فعالسازی سازوکار ماشه به عنوان یک اهرم فشار استفاده کنند، تحلیل کرد: ایران در ازای این مهلت، ملزم به انجام دادن اقداماتی از جمله ذکر محل دقیق 400 کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا خلوص 60 درصد، همچنین اجازه دادن به بازگشت بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به خاک خود خواهد شد. غریب آبادی چهارشنبه گذشته اعلام کرد که از یک تیم فنی آژانس دعوت شده در هفته های آتی به ایران سفر کند اما قرار نیست به تاسیسات اتمی ایران دسترسی داشته باشند.

لوموند درباره چشم انداز گفت وگوهای ایران و اروپا نوشت: کسی نمی تواند پیش بینی کند که این ابتکار دیپلماتیک چه نتیجه ای خواهد داشت اما به گفته بنجامین اوته کوورت محقق ارشد بنیاد تحقیقات راهبردی ، از زمان حملات (تجاوزگری آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران) جهان تغییر کرده و ایران نمی تواند آن را نادیده بگیرد .

او می گوید، ایران می خواهد در برابر تروییکای اروپا از حق خود در غنی سازی اورانیوم برای اهداف صلح آمیز دفاع کند و این خواسته مطابق متن پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی(ان پی تی) است. اما امروز ما در جهانی هستیم که همه قانون را نادیده می گیرند .

وزرای امور خارجه تروییکای اروپا در دیدار خود با سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران در 20 ژوئن در ژنو اشاره کرده بودند که ممکن است موضع آمریکا مبنی بر غنی سازی صفر را اتخاذ کنند که جیمز آکتون آن را اشتباهی بزرگ خوانده است. او نگران است که این موضع موجب برآشفتن ایران شده و رهبران آن را به سمت خواسته حداقل بازرسی های آژانس در ایران سوق دهد.

اگرچه، ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه درگفت وگوی 2 ژوییه خود با لوموند این موضع ابهام آمیز را مطرح کرد که آنچه برای آینده ضرورت دارد، این است که ایران نمی تواند تحت هیچ شرایطی به یک سلاح اتمی دست پیدا کند.

اشاره رسانه فرانسوی به احتمال همراهی تروییکای اروپا با زیاده خواهی آمریکا در مسئله هسته ای ایران در حالی است که مجید تخت روانچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در پی گفت وگوهای ایران و اروپا بیان کرد: در این جلسه از مواضع کشورهای اروپایی نسبت به جنگ تحمیلی 12 روزه به ایران انتقاد کردیم. در این جلسه گفتیم که ایران همیشه اهل گفت وگو بوده است ولی این گفتگو باید چارچوب داشته باشد و باید مشخص شود که از آن سو استفاده نمی شود.

او تصریح کرد: این گفت وگوها باید روشن شود که با هدف حل مسائل صورت می گیرد و نباید مورد بهره برداری برای اهداف پوشیده ای که این ها داشته اند، قرار بگیرد.

معاون وزیر خارجه ایران با بیان اینکه مواضع خود را به خوبی برای آنها تشریح کردیم ، خاطرنشان کرد: در این جلسه در مورد حقوق ایران در چهارچوب ان پی تی صحبت کردیم و توضیح دادیم که باید این حقوق محترم شناخته شود، از جمله موضوع غنی سازی در داخل ایران.