امروز تنها بازمانده ی درخت پیچیده ی تکامل انسانی، انسان خردمند یا Homo sapiens است. اما شواهد فسیلی نشان می دهد که در گذشته، دست کم 21 گونه ی انسانی دیگر نیز هم زمان با ما بر روی زمین زندگی می کردند؛ از جمله نئاندرتال ها، دنیسوواها، هومو نالِدی و هومو لوزوننسیس. برخی از این گونه ها میلیون ها سال دوام آوردند، در حالی که برخی دیگر تنها برای مدتی کوتاه پا به عرصه ی وجود گذاشتند و خاموش شدند.

تصور تکامل انسان به شکل یک خط مستقیم از ابتدایی به مدرن، دیدگاهی نادرست است. حقیقت چیزی شبیه به یک درخت با شاخه های متعدد است؛ شاخه هایی که برخی شان به انقراض انجامیدند و برخی دیگر با هم درآمیختند. گونه ی ما، Homo sapiens، تنها وارث این شاخه هاست، اما در مسیر بقا، با دیگر گونه های انسانی هم زیستی، رقابت و حتی آمیزش ژنتیکی داشته ایم.

برای مثال، نئاندرتال ها و دنیسوواها نه تنها هم زمان با ما می زیستند، بلکه در برخی مناطق با ما ازدواج کرده و فرزند داشتند. اثرات این اختلاط ژنتیکی هنوز هم در DNA بسیاری از جمعیت های غیرآفریقایی دیده می شود.

با وجود پیشرفت های چشمگیر در باستان شناسی و ژنتیک، اطلاعات ما درباره ی بسیاری از این گونه ها هنوز ناقص است. برخی فقط از طریق چند قطعه استخوان یا دندان شناخته شده اند. حتی تعریف دقیق واژه ی "گونه" در میان پژوهشگران محل بحث است؛ آیا تفاوت ها کافی بوده؟ آیا می توانستند بارور شوند؟ به همین دلیل، ممکن است تعداد واقعی گونه های انسانی بسیار بیش از 21 نوع باشد.

اما چرا فقط یک گونه باقی ماند؟ پاسخ نهایی هنوز ناشناخته است. احتمال دارد انسان خردمند سازگارتر، اجتماعی تر یا صرفاً خوش شانس تر بوده باشد. تغییرات اقلیمی، رقابت بر سر منابع، بیماری ها و آمیزش ژنتیکی با گونه های دیگر نیز ممکن است در حذف آن ها نقش داشته باشند.

در نهایت، بقای Homo sapiens تنها از مسیر انقراض دیگران حاصل شد؛ داستانی که هم افتخارآمیز است و هم اندوه بار.

.

منبع: https://timesofindia.indiatimes.com/trend-tracking/not-just-homo-sapiens-20-human-species-walked-earth-where-are-they-now/articleshow/111101296.cms

.