همزمان با تأیید رسمی میزبانی باکو از مذاکرات سوریه و رژیم اسراییل، یک تحلیلگر نزدیک به دولت آذربایجان فاش کرد که هدف اصلی تلآویو از این گفتگوها، باز نگه داشتن حریم هوایی سوریه برای هرگونه اقدام نظامی احتمالی علیه جمهوری اسلامی ایران بوده است. به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «حکمت حاجیاف» دستیار الهام علیاف رییسجمهور آذربایجان، در مصاحبه با رسانه صهیونیستی «جوییش نیوز سیندیکیت» (JNS)، رسماً تأیید کرد که مقامات رژیم اسراییل و سوریه در شهر باکو با یکدیگر مذاکرات مستقیم برگزار کردهاند. باکو: برای ایفای نقش «پل» آمادهایم حکمت حاجیاف در این مصاحبه اظهار داشت: «اکنون میتوانیم رسماً تأیید کنیم که مذاکراتی میان اسراییل و سوریه در شهر باکو برگزار شده است. آذربایجان آماده است تا نقش یک پل را برای صلح و ثبات در منطقه ایفا کند. ما روابط خوبی با کشورهای منطقه، از جمله اسراییل و تعدادی از کشورهای مسلمان داریم.» این اظهارات نشان میدهد که جمهوری آذربایجان در حال ایفای یک نقش جدید و قابلتوجه در دیپلماسی خاورمیانه است. گفته میشود هدف از این مذاکرات، کاهش تنش میان تلآویو و دمشق و ایجاد یک بستر اولیه برای توافقات احتمالی بوده است. نقش امارات و آمریکا در پشت پرده هرچند جزییات بیشتری در مورد این نشست منتشر نشده، اما گمانهزنی میشود که امارات متحده عربی و آمریکا نیز به صورت غیرمستقیم از این فرآیند دیپلماتیک حمایت کردهاند. لازم به ذکر است که جمهوری آذربایجان از یک سو با رژیم اسراییل شراکت راهبردی دارد و از سوی دیگر، روابط نزدیکی با کشورهای عربی و اسلامی برقرار کرده است. رییسجمهور آذربایجان در سومین مجمع جهانی رسانه شوشا در تشریح چرایی نقشآفرینی جدید کشورش در امور بینالملل مدعی شد که باکو میتواند به عنوان یک میانجی میان کشورهای متخاصم مانند روسیه و اوکراین یا حتی ایران و رژیم اسراییل عمل کند. اذعان تحلیلگر آذربایجانی: هدف مذاکرات باکو، اقدام نظامی اسراییل علیه ایران بود رسانههای جمهوری آذربایجان با انتشار تحلیلهایی، سفر اخیر احمد الشرع، رییس دولت انتقالی سوریه به باکو را نشانه «تغییرات ژئوپلیتیکی مثبت» و گسترش حضور این کشور در خاورمیانه ارزیابی میکنند. با این حال، اظهارات تحلیلگران نزدیک به دولت باکو، از اهداف نگرانکننده این کشور در ایفای نقش میانجی میان دمشق و تلآویو پرده برمیدارد. فرهاد محمداف، رییس مرکز تحقیقات قفقاز جنوبی و از تحلیلگران نزدیک به دولت باکو، معتقد است که نقش کلیدی ترکیه در سوریه، زمینهای را برای فعالیت سیاسی و اقتصادی آذربایجان در این منطقه فراهم میکند. وی با اشاره به گزارشهای متعدد رسانهای، به موضوع اصلی این نقشآفرینی اشاره کرده و میگوید: «در آذربایجان مذاکراتی میان سوریه و اسراییل انجام شد. این یک عنصر مهم برای امنیت سوریه و مذاکراتی بسیار پیچیده است.» این تحلیلگر آذربایجانی در ادامه به صراحت از هدف اصلی این مذاکرات پرده برداشته و میافزاید: «برای تلآویو از نظر راهبردی مهم است که حریم هوایی سوریه برای نیروی هوایی اسراییل باز بماند، بهویژه در پسزمینه اقدامات نظامی اخیر علیه ایران.» محمداف تأکید میکند که برگزاری چنین مذاکرات پیچیدهای در باکو نشان میدهد که آذربایجان فعالانه در حال ورود به فرآیندهای داخلی سوریه است. وی میگوید: «این امر البته طرحریزی آذربایجان برای خاورمیانه را افزایش میدهد و نفوذ باکو در این منطقه هم از نظر سیاسی و هم اقتصادی در حال تقویت است.» این کارشناس آذربایجانی برای اثبات ادعای خود به سرمایهگذاریهای اخیر باکو اشاره کرده و میگوید: «ببینید چگونه آذربایجان در یک سال گذشته در میدانهای گازی اسراییل سرمایهگذاری کرده است، اکنون گاز آذربایجان وارد بازار سوریه نیز خواهد شد و سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصاد سوریه نیز برنامهریزی شده است. بنابراین، واضح است که حضور آذربایجان در حوزههای مختلف در خاورمیانه تنها گسترش خواهد یافت.» |