بورس تهران پس از هفته‌ها افت و رکود، سرانجام در هفته جاری با بازدهی مثبت و رشد بیش از 5 درصدی شاخص کل، بار دیگر به صدر جدول بازدهی بازارهای مالی بازگشت. این بازگشت در شرایطی رخ داد که بازار همچنان با خروج سنگین پول حقیقی، کاهش حجم معاملات و بی‌اعتمادی گسترده مواجه است. هم‌زمان، اقدامات حمایتی مانند عرضه اوراق تبعی و تزریق نقدینگی از سوی نهادهای مالی، نقش مؤثری در تغییر جهت کوتاه‌مدت بازار ایفا کرده‌اند. در آستانه هفته جدید، نگاه فعالان بازار به تحولات سیاسی، از جمله احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه و چشم‌انداز مذاکرات هسته‌ای دوخته شده است؛ عواملی که می‌توانند جهت حرکت بورس را در روزهای آینده تعیین کنند.

در هفته سوم تیر 1404، بازار بورس تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله تحولات سیاسی، عرضه اوراق تبعی و سیاست‌های حمایتی، مسیر مثبتی را تجربه کرد. شاخص کل بورس از سطح 2 میلیون و 637 هزار واحدی در ابتدای هفته، با رشدی حدود 124 هزار واحدی، به ارتفاع 2 میلیون و 761 هزار واحدی رسید. شاخص هم‌وزن نیز به سطح 832 هزار و 756 واحدی صعود کرد که نشان‌دهنده رشد نسبی آن است.
با این حال، نکته قابل توجه در این هفته، ادامه خروج پول حقیقی از بازار بود. بالغ بر 3200 میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار خارج شد که نشان‌دهنده بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران نسبت به پایداری این رشد است. در همین حال، صندوق‌های درآمد ثابت و طلا میزبان ورود سرمایه قابل توجهی بودند که بیانگر نگاه محتاطانه فعالان بازار است.
اقداماتی نظیر آغاز عرضه اوراق تبعی برای پرتفوی‌های بالای 500 میلیون تومان و وعده‌های تزریق نقدینگی از سوی صندوق‌های توسعه و تثبیت بازار، در راستای کاهش فشار فروش و حمایت از شاخص‌ها انجام شد. این اقدامات توانستند تا حدی روند عرضه‌ها را کنترل کرده و شاخص را به مدار صعودی بازگردانند.

یکی از مهم‌ترین ریسک‌های پیش‌روی بازار سرمایه در این روزها، تحولات سیاسی به‌ویژه در حوزه سیاست خارجی است. فعال‌سازی احتمالی "مکانیسم ماشه" توسط آلمان یا دیگر کشورهای اروپایی، می‌تواند فضای سیاسی کشور را تحت تأثیر قرار دهد و پیامدهای جدی برای اقتصاد و بازار سرمایه به همراه داشته باشد.
این مکانیسم در صورت اجرایی شدن، می‌تواند به بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران منجر شود و چشم‌انداز اقتصادی کشور را تیره کند. در چنین حالتی، انتظارات تورمی افزایش یافته و بازارهای مالی از جمله بورس با فشار فروش بیشتری روبه‌رو خواهند شد. این موضوع به‌ویژه بر صنایع صادرات‌محور مانند پتروشیمی، فلزات و نفتی‌ها تأثیرگذار خواهد بود.
از سوی دیگر، در صورتی که روند مذاکرات هسته‌ای به سمت کاهش تنش‌ها و احیای توافقات بین‌المللی حرکت کند، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه به آرامش برسد و روند ورود سرمایه دوباره احیا شود. در حال حاضر، بخش زیادی از رفتار سرمایه‌گذاران تحت تأثیر مستقیم اخبار سیاسی است.

با توجه به روند معاملات هفته گذشته و عوامل سیاسی و اقتصادی مؤثر، پیش‌بینی می‌شود بازار بورس در هفته چهارم تیر 1404، به‌ویژه در روز شنبه 28 تیر، فضایی متعادل با نوسانات محدود را تجربه کند. کارشناسان بازار معتقدند که در صورت نبود اخبار منفی غیرمنتظره، دامنه نوسان شاخص کل در محدوده مثبت یک تا دو درصد خواهد بود.
ادامه عرضه اوراق تبعی برای بیمه سهامداران خرد، تا پایان تیرماه، از مهم‌ترین محرک‌های اعتمادسازی در روزهای پیش رو است. این اوراق برای پرتفوی‌های زیر 500 میلیون تومان در نظر گرفته شده و هدف آن، کاهش ریسک و اطمینان‌بخشی به سهامداران حقیقی است.
همچنین، صنایع خاصی مانند خودروسازی و پتروشیمی ممکن است مورد توجه بیشتری قرار گیرند. واگذاری سهام شرکت‌هایی مانند خساپا و وساپا، در پی تأیید شورای سران قوا، می‌تواند موجب تحرک در این گروه‌ها شود. با این حال، حجم پایین معاملات و ادامه خروج نقدینگی از بازار نشان می‌دهد که بازار هنوز با احتیاط و شک و تردید روبه‌رو است.